Gaylarda Pasif Ne Demek? Anlamı ve Toplumsal Etkileri Üzerine Bir Düşünce
Bugün ofiste çalışırken aklım birden “gaylarda pasif ne demek?” sorusuna takıldı. Tabii, her gün sıradan işlerle uğraşıp, akşamları blog yazmaya oturduğumda bu tür sorular sıkça aklıma gelir. Ama bu kez, biraz farklı bir noktada durmam gerektiğini hissettim. Çünkü bu, yalnızca kelimelerin anlamıyla ilgili değil, aynı zamanda cinsellik, kimlik ve toplumsal normlarla da alakalı bir mesele. Peki, gaylarda pasif olmak ne demek ve toplumsal olarak bunun anlamı nedir? Gelin, bu soruya birlikte daha derinlemesine bakalım.
Pasif ve Aktif Terimleri: Temel Bir Anlayış
Gaylarda “pasif” terimi, genellikle cinsel ilişki sırasında rol tanımlarını ifade etmek için kullanılır. Yani, cinsel ilişki sırasında “pasif” kişi, daha çok alıcı rolünde olan taraftır. Bu durumda, pasif olan kişi, partnerinden aldığı etkinlikleri kabul eden, “alıcı” olarak tanımlanabilir. Diğer taraftan, “aktif” kişi ise, cinsel ilişki sırasında daha fazla girişimde bulunan, yani “verici” rolündeki kişidir. Elbette, bu terimler cinsel yönelim ve tercihlere göre kişiden kişiye değişir, ancak genel anlamda toplumsal anlamda kabul gören açıklamalar bunlardır.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken, bu terimlerin bazen bir insanı yalnızca cinsel tercihlerine göre tanımlamada kullanılmasıdır. Birinin sadece “pasif” ya da “aktif” olarak etiketlenmesi, insanın kimliğini ve ilişkilerindeki dinamikleri anlamak için oldukça sınırlıdır. Ama ne yazık ki, gay topluluğunda, bu etiketler bazen insanlar arasında ayrımcılığa yol açabiliyor. Sokakta, kafelerde, hatta bazen işyerinde bile, cinsel kimliklerin bu tür etiketlerle tanımlanması sıkça karşılaşılan bir durum.
Geçmişten Günümüze: Pasif Olmak ve Toplumsal Algı
Geçmişte, özellikle cinsel kimlik ve toplumsal normlar söz konusu olduğunda, gay topluluğu oldukça baskılara maruz kalıyordu. Birçok kişi, yalnızca “aktif” olmanın değerli olduğunu ve pasif olmanın daha az saygın bir tercih olduğunu düşündü. Hatta, gay topluluğunda bile, pasif olmak bazen “zayıf” ya da “aşağı” olarak algılanabiliyordu. Şu anda, İstanbul’daki bir kafede otururken bile, arkadaşlar arasında bu tür yorumları duyabiliyorum. “Pasif olmak, gerçekten ne demek?” diyor biri. “Daha güçlü olmalı, hep aktif olmalıyız” diyor bir başkası. Bu tür görüşler, aslında hem kişisel hem de toplumsal olarak daha büyük bir baskının ifadesi. Hangi pozisyonda olduğumuz, kimliklerimizi ve değerlerimizi ne kadar kabullenebildiğimizin bir yansımasıdır.
Ancak zamanla bu anlayışın yavaş yavaş değişmeye başladığını gözlemliyorum. Herkesin kendi cinsel kimliğini ve tercihlerini daha özgür bir şekilde ifade etmeye başladığı bir dönemde yaşıyoruz. Bu, sadece pasif olanlar için değil, aktif olanlar için de geçerli. Çünkü her birey, ilişkiyi kendi istekleri ve rahatlığı doğrultusunda tanımlama hakkına sahiptir. Bu durum, toplumsal cinsiyet rollerinin daha esnek hale gelmesini, daha eşitlikçi bir yaklaşımı teşvik etmeyi amaçlıyor. Özellikle son yıllarda, aktif ya da pasif olmanın “değerli” olup olmadığının sorgulanmaya başlanması, cinsel kimliklerin daha doğal bir biçimde kabul edilmesini sağladı.
Pasif Olmanın Toplumsal Cinsiyetle İlişkisi
Toplumda pasif olma anlayışının, özellikle erkekler arasında sıkça sorun oluşturduğunu görmek şaşırtıcı değil. Çünkü geleneksel olarak, erkeklik ve güç kavramları birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Birçok kişi, erkeklerin “pasif” olmasının, onların “güçsüz” ya da “erkekliğe uygun olmayan” bir davranış sergilediği şeklinde yorumlanmasına yol açabiliyor. Geçenlerde bir arkadaşım, “Evet, ben pasifim ama bunu kimseye açıklamıyorum. Biraz garip karşılanıyor” dedi. Bu, aslında pasif olmanın toplumsal cinsiyetle nasıl ilişkilendirildiğinin çok iyi bir örneğiydi. Birçok gay erkek, toplumsal baskıdan ötürü, yalnızca cinsel rollerini değil, kimliklerini de gizlemek zorunda kalıyor.
Bu noktada, toplumsal cinsiyetin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anlıyoruz. Toplumdaki erkeklik algısının, bireylerin kimliklerini ve cinsel tercihlerindeki çeşitliliği kabul etmekte ne kadar zorlandığını görüyorsunuz. Birinin sadece “pasif” ya da “aktif” olmasına odaklanmak yerine, bu terimlerin ardındaki insanı görmek daha anlamlı olacaktır. Kimse, yalnızca bir cinsel pozisyona indirgenemez.
Pasif Olmak ve Gelecek: Ne Değişiyor?
Gelecekte, cinsel kimlik ve tercihler konusunda daha fazla özgürlük ve kabul beklemek gerçekçi bir hedef gibi görünüyor. İstanbul’un sokaklarında, kafe köşelerinde, işyerlerinde cinsel kimliklerin daha çok konuşulduğu bir dönemdeyiz. Artık, pasif olmak ya da aktif olmak gibi etiketlerin sadece birer tanımlama aracı olarak kalmadığı, daha derin ve çeşitli anlamlar taşıdığı bir döneme giriyoruz. Bu değişim, toplumsal cinsiyet normlarının, ilişkilerdeki eşitlik anlayışının daha da evrilmesini sağlayacak. Pasif olmak, yalnızca bir rol değil, aynı zamanda bir kimlik ve tercih olma yolunda daha fazla kabul görecek.
Tabii ki, her birey kendi cinsel kimliğini özgürce ifade etme hakkına sahip olmalı. Sonuçta, her insanın kendi bedeninde ve ilişkilerinde ne yapmak istediğine karar vermesi, kişisel bir özgürlüktür. Pasif olmak ya da aktif olmak, bu özgürlüğün bir parçasıdır. İnsanlar, kimliklerini sadece başkalarının gözünden görmek yerine, kendi doğrularına ve rahatlıklarına göre şekillendirebilmelidirler.
Sonuç Olarak
“Gaylarda pasif ne demek?” sorusu, sadece cinsel ilişki pozisyonlarıyla ilgili bir soru olmaktan çok, toplumsal normlar, kimlik ve cinsellik üzerine derinlemesine düşünmeyi gerektiren bir soru. Geçmişte bu terimler sıkça olumsuz şekilde etiketlenmiş olsa da, günümüzde daha fazla kabul ve anlayışla karşılanmaya başlanıyor. Pasif olmanın ya da aktif olmanın bir değer ölçütü olmaması gerektiğini kabul etmek, her bireyin kendi kimliğini, ilişkilerini ve cinsel tercihlerindeki özgürlüğünü savunmak anlamına gelir. Toplum olarak, herkesin kimliğini olduğu gibi kabul etmeyi öğrenmek, eşitlikçi bir gelecek için atılacak en önemli adım olacaktır.